Kwaadaardige hersentumoren bestaan uit  kankercellen die, naast dat ze een solide deel vormen, ook het omgevende normale hersenweefsel infiltreren. Het solide deel is vaak helemaal of voor een groot deel operatief te verwijderen, het geïnfiltreerde deel blijft echter achter. De meest voorkomende en agressieve  vorm van hersentumoren is het glioblastoma multiforme (GBM). De standaard behandeling voor het GBM bestaat doorgaans uit chirurgie, gevolgd door een combinatie van bestraling met chemotherapie, waardoor het DNA van de resterende kankercellen beschadigd wordt. Het DNA van de kankercel bepaalt wat de cel moet doen, bijvoorbeeld zich verdubbelen waardoor de tumor groeit. Omdat de kankercellen het vermogen hebben het beschadigde DNA te repareren, is de behandeling tot nu toe beperkt effectief waardoor de tumor uiteindelijk altijd weer verder groeit.

Tom Wurdinger, een Nederlandse onderzoeker die verbonden is aan Harvard en het Cancer Center van VUmc in Amsterdam, heeft het enzym ontdekt dat een zeer belangrijke rol speelt bij het terugkeren van een kwaadaardige hersentumor na operatie en bestraling. Vorig jaar heeft onze stichting Tom Wurdinger voor dit onderzoek de STOPhersentumoren.nl stimuleringsprijs ontvangen. Door dit enzym uit te schakelen, kan de kankercel ontregeld worden en zichzelf opblazen. “In potentie is hiermee een effectieve aanvullende behandelmethode ontdekt voor deze zeer agressieve en vrijwel altijd dodelijke kankersoort."Als je dat weet, heb je als onderzoeksteam dus een missie: je moet het vermogen van de kankercel om het kapotte DNA te repareren ontmantelen. Wij hebben een bepaald enzym ontdekt dat verantwoordelijk is voor de reparatie in de hersentumorcel," aldus de 31-jarige Tom Wurdinger, co-director van de Neuro-oncology Research Group (NRG) van VUmc. "Als dit specifieke enzym geremd wordt door een chemische stof, dus een potentieel geneesmiddel, hebben we gemerkt dat we de kankercel kunnen ontregelen. Hij raakt dan de weg kwijt en gaat zich delen zonder herstel van het beschadigde DNA. Op deze manier blaast de cel zich als het ware op." De doorbraak wordt vandaag gepubliceerd in Cancer Cell, wereldwijd een van de meest gerenommeerde wetenschappelijke tijdschriften op het gebied van kankeronderzoek.

De behandelmethode van Wurdinger heeft in het onderzoekslaboratorium spectaculaire resultaten bij muizen met een geïnjecteerde hersentumor opgeleverd. Inmiddels zijn er vergevorderde plannen om de effectiviteit van deze behandeling te onderzoeken bij patiënten. 

 {youtube}PIDptC2bO78{/youtube}

Het genezingspercentage van de meest agressieve hersentumor, het GBM,  is tot nu toe praktisch nul procent. De behandelingen zijn palliatief van aard: bedoeld om het leven van de patiënt te verlengen en de klachten te onderdrukken en zoveel mogelijk te verminderen.  Wurdinger: "Als neurochirurgen succesvol hun uitzonderlijke werk verrichten en een tumor vakkundig uit het hoofd weten te verwijderen, zien ze vrijwel zonder uitzondering na zes maanden weer een nieuwe tumor op de hersenscan. Dit ondanks de bestraling en chemotherapie na de operatie. Dat is bijzonder frustrerend."

Zaterdag 18 september ontvangen Tom Wurdinger en zijn collegae op het Europese Congres voor de Neuro-Oncologie te Maastricht 187.800 euro voor meer onderzoek naar hersentumoren van Stichting STOPhersentumoren.nl.

Foto (Opmeerreports):  Tom Wurdinger helpt zelf actief mee om zijn onderzoeksgeld bijeen te vergaren. Hier is Tom Wurdinger in actie op de Alpe d'Huez alwaar hij als deelnemer van www.steppentegenkanker.nl de berg beklimt voor fondsenwerving.